ภาพถ่ายเมื่อปี พ.ศ.2493 ประธานาธิบดีโฮจิมินห์แห่งเวียดนามเหนือมองดูแผนการรุกรบครั้งหนึ่งขณะ พล.อ.หวอ-งเวียน-ย้าป บรรยายสรุป มีคำกล่าวอยู่ว่า "ไม่มีประธานโฮจิมินห์ ไม่มี พล.อ.ย้าป ก็จะไม่มีประเทศเวียดนามในวันนี้" .. วีรบุรษแห่งชาติ ผู้นำทหารผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดคนหนึ่งในศตวรรษที่ 20 ถึงแก่กรรมค่ำวันศุกร์ที่ผ่านมา ทางการเวียดนามจัดอาลัย 1 สัปดาห์ และจะนำศพกลับไปฝังในบ้านเกิด จ.กว๋างบี่ง ในภาคกลางตอนบนตามความประสงค์ แทนสุสานวีรชนแห่งชาติในกรุงฮานอย. --AFP PHOTO/FILES  
 
 
       
        เวียดนามจัดไว้อาลัยทั่วประเทศ พล.อ.หวอ-เงวียน-ย้าป (Vo Nguyen Giap) วีรบุรุษแห่งชาติ ขุนพลมือขวาของประธานโฮจิมินห์ในทำสงครามเพื่อเอกราชจากเจ้าอาณานิคมฝรั่งเศสและอีกครั้งหนึ่งในสงครามที่ใหญ่กว่ากับสหรัฐจนกระทั่งได้รับชัยชนะในปี 2518 
       
       ยังไม่ทราบในรายละเอียดของพิธีการในขณะนี้ ในขณะที่สื่อออนไลน์รายงานว่าทางการจะนำศพของ พล.อ.ย้าปกลับไปฝังใน จ.กว๋างบี่ง (Quang Binh) บ้านเกิดตามความประสงค์ แทนการฝังที่สุสานหมายหยิก (Mai Dich) ซึ่งเป็นสุสานสำหรับวีรชนแห่งชาติในกรุงฮานอย พิธีไว้อาลัยจะจัดขึ้นอย่างเป็นทางการตั้งแต่วันเสาร์นี้เป็นต้นไป ทั้งในเมืองหลวงและที่จังหวัดบ้านเกิดในภาคกลางตอนบนของประเทศ สำนักข่าวอานนีงถูโดรายงานโดยอ้างการเปิดเผยของแหล่งข่าว
       
       ขณะเดียวกันพรรคคอมมิวนิสต์เวียดนามประกาศในวันเสาร์นี้แต่งตั้งคณะกรรมการจัดพิธีศพ พล.อ.หวอ-เงวียน-ย้าป อย่างสมเกียรติ โดยนายเหวียนฟุจ่อมง์ เลขาธิการใหญ่พรรคเป็นประธาน ประธานาธิบดีเจืองเติ๋นชางกับนายกรัฐมนตรีเหวียนเติ๋นยวุ๋ง เป็นรองประธาน ประกอบด้วยกรรมการอีกกว่า 10 นาย ทางการประกาศสั่งหน่วยงานต่างๆ ลดธงลงครึ่งเสา และงดกิจกรรมบันเทิงทั้งปวง
       
       พล.อ.ย้าปถึงแก่กรรมด้วยโรคชราตอนค่ำวันศุกร์ 4 ต.ค.ที่ผ่านมาที่โรงพยาบาลทหารหมายเลข 108 กรุงฮานอย รวมอายุ 102 ปี หลังจากเข้ารับการรักษาและอยู่ภายใต้การดูแลอย่างใกล้ชิดของคณะแพทย์ตลอด 2-3 ปีที่ผ่านมา ขุนพลที่มีชื่อเสียงกระเดื่องโลกสิ้นลมท่ามกลางสมาชิกครอบครัว สำนักข่าวภาษาเวียดนามรายงาน
       
       นายทหารที่ได้รับการยกย่องเป็นหนึ่งในบรรดานักการทหารชั้นนำจำนวน 25 คนของโลกในศตวรรษที่ 20 อดีตรองนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีกลาโหม ผู้บัญชาการกองทัพประชาชนเวียดนาม เกิดวันที่ 25 ส.ค.2454 ที่หมู่บ้านอานส่า (An Xa) คอมมูนล็อกถวี (Loc Thuy) อ.เลถวี (Le Thuy) จ.กว๋างบี่ง
       
       เป็น รมว.กลาโหมคนแรกของประเทศ นำการต่อสู้อย่างองอาจสามารถในสงครามขับไล่ฝรั่งเศส พ.ศ.2489-2497 และสงครามกับสหรัฐ พ.ศ.2503-2518 พล.อ.ย้าปเป็นผู้บัญชาการในยุทธการสำคัญหลายครั้ง รวมทั้งสงคราชายแดนฤดูใบไม่ร่วง-ฤดูหนาว (2493) ยุทธการเดียนเบียนฟู (2497) การรุกใหญ่เทศกาลตรุษ (2511) ยุทธ์เวหาเดียนเบียนฟู (การโหมทิ้งระเบิดกรุงฮานอยโดยสหรัฐ ปี 2512) และยุทธการโฮจิมินห์รุกยึดภาคใต้
       
       พล.อ.ย้าปเป็นกรรมการกรมการเมือง คณะกรรมการกลางพรรค เป็นรองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีกระทรวงภายใน เป็นผู้บัญชาการสูงสุดกองทัพประชาชนเวียดนาม ชีวิตส่วนตัวก่อนหน้านั้นยังเป็นครูสอนวิชาประวัติศาสตร์ วิชาศิลปะป้องกันตัว เป็นนักหนังสือพิมพ์ นักวิจัย และกลายเป็น “ตำนานขณะยังมีชีวิต” อยู่ซึ่งมีอยู่เพียงไม่บุคคลในโลกนี้
       
       พล.อ.ย้าปได้รับยกย่องเป็นนักยุทธวิธีที่ชาญฉลาดอัจฉริยะและทุ่มเททุกอย่างเพื่อให้ได้ชัยชนะ ถึงแม้ว่าการรุกรบครั้งใหญ่เทศกาลตรุษจะทำให้สูญกำลังพลอย่างมากมาย แต่นักประวัติศาสตร์การทหารลงความเห็นว่า เป็นการบั่นทอนขวัญกำลังใจของฝ่ายสหรัฐกับเวียดนามใต้ บ่งชี้ให้เห็นศักยภาพในการโจมตีของฝ่ายเวียดนามเหนือกับกองโจรเวียดกงในภาคใต้ และส่งผลต่อชัยชนะของสงครามเวียดนามในอีก 7 ปีต่อมา
       
       หลังเกษียนจากราชการ อดีตผู้นำทางทหารสำคัญในระดับโลกดำรงชีวิตอย่างเรียบง่ายอาศัยอยู่บ้านพักหลังเก่าในกรุงฮานอยที่รัฐบาลจัดให้และอยู่ที่นั่นมาตั้งแต่ปี 2492 กับนางดั่งบิ๊กห่า (Dang Bich Ha) ภรรยามา ซึ่งมีบุตร-ธิดาด้วยกัน 4 คน
       
       พล.อ.ย้าปยังคงเดินทางไปเยือนถิ่นสมรภูมิรวมทั้งเยี่ยมเยือนมวลชนในท้องถิ่นต่างๆ เมื่อครั้งอดีต และมีโอกาสได้รับเชิญเดินทางเยือนต่างประเทศหลายครั้ง ออกต้อนรับคณะเยือนระดับสูงจากต่างประเทศก็หลายครั้ง จนกระทั่งล้มป่วย
       
       ตามรายงานของสำนักข่าวเวียดนามเอ็กซ์เพรส ร่างไร้วิญญาณของ พล.อ.ย้าป ถูกนำออกจากโรงพยาบาลโดยมีทหารกองเกียรติยศนำ และทันทีที่ทราบข่าวการถึงแก่กรรม เว็บไซต์ข่าวภาษาเวียดนามแห่งต่างๆ เริ่มตีพิมพ์ประวัติการต่อสู่และรูปภาพเกี่ยวกับ พล.อ.ย้าป อย่างมากมายตั้งแต่กลางดึกวันศุกร์ที่ผ่านมา.
      

 .

ชาวเวียดนามสูงวัยอ่านหนังสือพิมพ์เตื่อยแจ๋ลงข่าวอสัญกรรมของ พล.อ.หวอ-เงวียน-ย้าป ในฉบับวันเสาร์ 5 ต.ค.นี้ "วีรบุรุษเดียนเบียนฟู" ถึงแก่กรรมตอนค่ำวันศุกร์ รวมอายุ 102 ปี รัฐบาลและพรรคคอมมิวนิสต์จัดไว้อาลัย 1 สัปดาห์เต็ม. AFP PHOTO/Hoang Dinh Nam  
 
 
  

ภาพวันที่ 23 มิ.ย.2540 อดีตรัฐมนตรีกลาโหมสหรัฐ โรเบิร์ต แม็คนามารา สนทนากับศัตรูเก่า พล.อ.หวอ-เงวียน-ย้าป ในกรุงฮานอยเมื่อครั้งไปเยือน วีรบุรุษนักรบของชาวเวียดนามถึงแก่กรรมตอนค่ำวันศุกร์ที่ผ่านมา. -- AP Photo/Tri Hieu/ File  
 
 

ประธานาธิบดีฟิเดล คาสโตร แห่งคิวบาสนทนากับ พล.อ.หวอ-เงวียน-ย้าป ในโอกาสไปเยือนที่บ้านพักในกรุงฮานอยเมื่อวันที่ 22 ก.พ.2506 หลังเกษียนอายุปี 2534 พล.อ.ย้าป ได้ต้อนรับคณะเยือนระดับสูงจากต่างประเทศหลายครั้ง. -- REUTERS/Kham/Files 
 
 
        

พล.อ.หวอ-เงวียน-ย้าป กับภรรยา บุตรชายและบุตรีกับหลาน เดินในสวนภายในบ้านพักกรุงฮานอย ตามรายงานของสื่อทางการ พล.อ.ย้าป ถึงแก่กรรมตอนค่ำวันศุกร์ที่ผ่านมาโดยมีสมาชิกครอบครัวทุกคนอยู่พร้อมหน้า. -- REUTERS/Kham/Files  
 

สตรีชนชาติส่วนน้อยต้อนรับ พล.อ.หวอ-เงวียน-ย้าป ระหว่างไปเยือนแหล่งประวัติศาสตร์เดียนเบียนฟู วันที่ 19 เม.ย.2547 หลังเกษียนจากราชการ นอกจากใช้ชีวิตอย่างสมถะแล้ว พล.อ.ย้าปยังได้ไปเยี่ยมเยือนสนามรบเก่ากับมวลชนท้องถิ่นอยู่เป็นระยะๆ. -- REUTERS/Kham/Files 

 

 

พล.อ.หวอ-เงวียน-ย้าป ประชุมเตรียมแผนรับมือการโจมตีทิ้งระเบิดกรุงฮานอยในเดือน พ.ย.-ธ.ค.2515 ฝ่ายเวียดนามยิงเครื่องบินทิ้งระบิด B-52 ของสหรัฐตกถึง 34 ลำในการรบที่เรียกว่า ยุทธเวหาเดียนเบียนฟู. -- ภาพ: เดิ๊ตเหวียด  
 
 

ในช่วงปีที่ไม่มีประธานาธิบดีโฮจิมินห์อีกแล้ว พล.อ.หวอ-เงวียน-ย้าป รัฐมนตรีกลาโหมประชุมแผน "ยุทธการโฮจิมินห์" เพื่อรุกรบครั้งใหญ่หมายเผด็จศึกระบอบไซ่ง่อนและยึดดินแดนภาคใต้ของประเทศซึ่งนำไปสู่ชัยชนะเด็ดขาด. -- ภาพ: กระทรวงแถลงข่าวเวียดนาม 

 

พล.อ.หวอ-เงวียน-ย้าป กับเจ้าสุพานุวง "เจ้าชายแดง" ของลาว กางแผนยุทธการโฮจิมินห์ในปี พ.ศ.2497 ซึ่งเป็นการรบครั้งสุดท้ายของเจ้าอาณานิคม. -- ภาพ: เดิ๊ตเหวียด  

 

พล.อ.หวอ-เงวียน-ย้าป เป็นที่เคารพรักของบรรดาผู้ใต้บังคับบัญชาเสมอมา ในภาพนี้เป็นเหตุการณ์ฉลองชัยชนะศึกเดียนเบียนฟูวันที่ 13 พ.ค.2497. -- ภาพ: กระทรวงแถลงข่าวเวียดนาม 
 
 
 

อ้างอิง  ข่าวจากหนังสือพิมพ์ผู้จัดการ